d Sık Sorulan Sorular - SUARE Project
x
x
Türkçe

Sık Sorulan Sorular

2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanır ve bu kanun kapsamında: 65 yaşını tamamlamış olan, Uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacak şekilde çalışmayan, Nafaka bağlanmamış veya nafaka bağlanması mümkün olmayan 2828 sayılı Kanun kapsamında harçlık almayan, Sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkından yararlanmayan, Kendisi ve eşi dikkate alınmak suretiyle kişi başına düşen ortalama aylık geliri, asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olan Türk vatandaşlarına yaşlı aylığı bağlanmaktadır.

Huzurevlerinde bulunan birimlerle ilgili aşağıdaki şekilde bilgi verilmektedir: Sosyal Servis: Yaşlıların kuruluşa kabulü, uyumu, sosyal ve psikolojik çalışmaları yürütmek amacıyla sosyal hizmet uzmanı ve psikolog bulunur. Sağlık Servisi: Yaşlıların muayene, teşhis ve tedavi gibi sağlık hizmetlerini yürütmek amacıyla doktor, diş hekimi ve hemşireden oluşur. Fizyoterapi Servisi: Fizyoterapiye gereksinim duyan yaşlılara hizmet sağlamak için fizyoterapist ve hemşireden oluşur. Beslenme Servisi: Yaşlıların ve huzurevi personelinin beslenmesine ilişkin hizmet sağlamak için diyetisyen, iaşe memuru ve aşçıdan oluşur. Teknik Servis: Kuruluş binasının teknik ve yapı yönünden kontrol, onarım ve bakımını yapmak için teknisyen, teknisyen yardımcısı, kaloriferci ve teknik işlerde görevlendirilen yardımcı hizmetlilerden oluşur.

Evet ücretlidir. Kuruluşun ve odanın özelliklerine göre ücretin miktarı değişmektedir ancak ekonomik ve sosyal yönden yoksunluk içinde olan yaşlılar ile İstiklal Madalyası bulunan ve aylık bağlanan kişiler, bu gelirden başka geliri olmadığını belgeleyen yaşlılar eşleri ile birlikte bakım hizmetleri merkezlerinden ücretsiz olarak faydalanabilirler.

Huzurevlerine kabul koşulları: • 60 yaş ve üzerinde olmak, • Yeme, içme, banyo, tuvalet ve bunun gibi günlük yaşam etkinliklerini bağımsız olarak yapabilecek durumda olmak, • Ruh sağlığı yerinde olmak, • Bulaşıcı hastalık taşımamak • Bağımlılık yapacak madde ya da alkol bağımlısı olmamak, • Sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğu sosyal inceleme raporu ile saptanmış olmak. b. Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerine kabul koşulları: • 60 yaş ve üzerinde olmak, • Bedensel ve zihinsel gerilemeleri nedeniyle periyodik ya da sürekli olarak özel ilgi ve korumaya muhtaç olmak • Ruh sağlığı yerinde olmak • Bulaşıcı hastalık taşımamak • Bağımlılık yapacak madde ya da alkol bağımlısı olmamak, • Sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğu sosyal inceleme raporu ile saptanmış olmak.

1) Dilekçe 2) Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği 3) Nüfus Cüzdanı Örneği 4) İkametgâh Belgesi 5) Gelir Durumunu Gösterir Belge Örnekleri 6) Sosyal çalışmacı tarafından düzenlenecek sosyal inceleme raporu, 7) Sağlık Kurulu Raporu Sağlık Raporunun karar bölümünde “Huzurevine girmesinde sakınca yoktur” ya da “Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinde bakım görmesinde sakınca yoktur” ibaresi yer almalıdır. NOT: HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ 5-30 GÜN ARASINDADIR.

• Alo 183 hattından yapılan bildirimler başvuru olarak kabul edilmektedir. • Yaşlıların ikamet ettikleri mahaldeki huzurevi, merkez müdürlükleri, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne, il ve ilçelerde bulunan Sosyal Hizmet Merkezlerine veya Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğüne başvuru yapılabilmektedir. • E devlet üzerinden de başvuru yapılabilir.

Başvuru süreci tamamlanan yaşlı kabul edilir sıraya alınır ya da reddedilir. Kabulü uygun görülen yaşlının dosyası, yaşlının cinsiyeti, kalmak istediği oda tipi ve başvuru tarihi itibarıyla sıraya konulur. Sırası gelen yaşlıya çağrı yapılır. Çağrıya icabet etmeyen yaşlıya son çağrı yapılır. Gelmemesi durumunda dosya işlemden kaldırılır. İlinizde bulunan huzurevleri listesi için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı sayasınızı ziyaret edebilirsiniz: https://www.aile.gov.tr/eyhgm/kuruluslar/yasli/

Evde sağlık hizmeti almak isteyen hasta yaşlılar veya aile bireyleri Sağlık Bakanlığı bünyesindeki ulusal çağrı merkezi 444 38 33 nolu telefonu arayarak müracaat edebilirler. Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan evde sağlık hizmetleri kapsamında aşağıdaki hastalıklara sahip olan yaşlılar evde sağlık hizmetleri alabilmektedir. • Yaşam kalitesini ileri düzeyde bozan hastalığı olan veya yaşlılığı nedeniyle sağlık hizmetine ulaşımda zorluklar yaşayan bireyler, • Yatağa bağımlı hastalar, • KOAH vb. solunum sistemi hastaları, • İleri derecedeki kas hastaları, • İleri dönem kanser hastalarına palyatif bakım tedavisi, Evde fototerapi uygulamaları ile birlikte hizmetlerden faydalanabilir. Evde sağlık hizmetleri kapsamında: • Muayene ve konsültasyon hizmeti, • Sağlık kurulu raporlarının çıkarılması süresi dolan raporların yenilenmesi, • İlacın reçete edilmesindeki özel düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, uzun süreli kullanımı sağlık raporu ile belgelendirilen ilaçların reçetelendirilmesi • Pansuman, yara bakımı, sonda uygulamaları gibi tetkik ve tedavi hizmetleri, • Rehabilitasyon, eğitim ve destek hizmetleri, • Ağız ve diş sağlığı hizmetleri • Evden hastaneye-hastaneden eve hasta nakil hizmetleri, • Hastanın ve ailesinin, evde bakım sürecinde üstlenebilecekleri görevler ile hastalık ve bakım süreçleri hakkında bilgilendirilmesi, • Hastaların ihtiyaç duyduğu, tedaviye yardımcı olabilecek ve demirbaş niteliğindeki tıbbi cihazların hizmet süresince zimmet karşılığı hastanın kullanımına tahsis edilmesi, • Hastaların sosyal hizmetlere olan ihtiyaçlarının tespit edilerek ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli koordinasyonun sağlanması, • Evde sağlık hizmetleri ve palyatif bakım hizmetlerinin entegrasyonunun sağlanması.

Huzurevlerine bağlı ek ünite olarak açılan yaşlı yaşam evleri, yaşlıların eşleriyle birlikte kalabileceği bir oda, mutfak banyo ve tuvaletten oluşan her türlü hizmeti kuruluş tarafından karşılanan evlerdir. Huzurevlerinde sunulan hizmetler yaşlı yaşam evlerinde de sunulmaktadır. Kışla tipi kurum bakım modeline alternatif olarak yaşlı yaşam evleri oluşturulmuştur. Bu evlerde günlük ev ile ilgili işler, mutfak düzeni ve yemek, yaşlıların kişisel bakımına destek olma gibi işler bakım elemanları tarafından yürütülmektedir. Huzurevlerinde kalma koşullarının yanı sıra aşağıdaki koşullara sahip olan yaşlılar yaşlı yaşam evinde kalabilmektedirler: • Kuruluşta kalmakta iken çeşitli nedenlerle uyum problemi yaşayan ortam değişikliği talep eden, • Sağlık durumu nedeniyle daha korumalı bir ortamda kalması gereken, • Eşiyle birlikte kuruluşta kalmakta iken eşini kaybeden, • Emeklilik sonrası günlük yaşam aktivitelerini bağımsız olarak yapabilen, • Güvenli ve huzurlu bir ortam arayışı içerisinde olan henüz huzurevine yerleşmemiş veya huzurevi bakımı için sırada bekleyen yaşlılardan kendisinin veya yakınlarının talebi değerlendirilerek uygun görülenler, yaşlı yaşam evlerinde kalabilmektedir.

Yaşlı yaşam evlerine başvuru koşulları huzurevine başvuru koşulları ile aynı olup, huzurevlerine veya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine yapılacak başvurular ile gerekli yönlendirmelere yapılmaktadır. Ücretleri ise yine huzurevi ücret koşulları ile aynıdır. Yaşlı yaşam evlerine başvuru koşulları huzurevleri ile aynı olup Bakanlığa ve İl müdürlükleri aracılığıyla başvuru yapılabilmektedir. Ücretleri ise huzurevinde olduğu gibi kuruma göre değişkenlik göstermektedir. Güncel ücret bilgileri için kurumlarla iletişime geçiniz.

3294 sayılı kanun kapsamında eşi vefat etmiş kadınlar, resmi ikametgahlarının bulunduğu Sosyal Yardımlaşma Vakfına başvuru yaparak bu destekten faydalanabilirler. Başvuruda bulunanlardan nüfus cüzdanı dışında belge istenmemektedir. İlgili vakfın mütevelli heyeti tarafından yardım programından yararlanmasına yönelik karar verilen eşi vefat etmiş kadınlara muhtaçlıkları ve şartları sağlama durumları devam ettiği süre içerisinde 2 aylık periyotlarla düzenli nakdî yardım verilmektedir. (https://sosyalyardimlar.aile.gov.tr/sosyal-yardim- programlarimiz/esi-vefat-etmis-kadinlara-yonelik-duzenli-nakdî-yardim-programi) Evde bakım maaşı alanlara dul aylığı bağlanmamaktadır. Başvuran kişi evde bakım alan engelli ise dul aylığı alabilmektedir. Çocuklarıyla ya da anne-babasıyla aynı evde yaşamayan, fakat onların sadece sağlık güvencelerinden yararlanan kişiler dul maaşı alabilmektedir

Evet

Belediyeler tarafından yaşlılara yönelik bazı hizmetler kapsamında kimi belediyeler yatılı kurum bakımı hizmeti sunarken kimi belediyeler yaşa bağlı sağlık sorunları, fiziksel güçsüzlük ya da ekonomik yetersizlikler nedeniyle yaşlılara evde bakıma destek (öz bakım hizmetleri vb.), evde sağlık, ev bakımı, temizliği ve onarımı, aşevi/yemek, sosyal yardım, sosyal kültürel faaliyetler, danışmanlık vb. hizmetler vermektedir.

65 yaş üstü Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Müze ve ören yerlerine kimlik ibrazı ile ücretsiz olarak girebilmektedirler. Aynı zamanda 65 Yaşını Doldurmuş, Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz T.C. Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında 2022 sayılı Kanun kapsamında kişilere gişeden yer numarası almak kaydı ile temsiller, opera ve tiyatro hizmetleri de ücretsizdir.

Türk vatandaşı olan 65 yaş ve üzeri kişiler Şehir içi kara ve deniz taşımacılığında taksi, taksi dolmuş, dolmuş, rekreaktif, turistik ve servis amaçlı kullanılan araçlar hariç olmak üzere; demiryolları ve denizyollarının şehiriçi hatları ile belediyelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanırlar. Aynı zamanda 65 yaş ve üzeri kişiler demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise %50 indirimli olarak yararlanma hakkına sahiptirler. Bu Yönetmelik gereği toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli yararlanma amacıyla ilgili Yönetmelikte belirtilen belgelerin ibraz edilmesi halinde, ücretsiz veya indirimli seyahat hakkı herhangi bir gerekçeyle engellenemez. Bedel ödemeden hizmet almak için 65 yaş üstü kartının çıkarılması zorunludur. 65 yaş üstü ücretsiz ulaşım kartı almak için şehirdeki kart başvuru merkezlerine veya belediyelere başvuru yapmak gerekmektedir. Vatandaşlar kimlik kartları ve 1 adet vesikalık fotoğrafları ile birlikte başvuru merkezlerine, belediyelere ve Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il müdürlüklerine giderek kart için başvuru yapmalıdır. Kısa sürede işlem yapılarak 65 yaş üstü kartı vatandaşlara verilmektedir. Ayrıca 65 yaş üstü ücretsiz ulaşım kart ücreti de ödenmelidir. Ancak bu ücret oldukça cüzi bir miktardır. Ayrıca kartı almak için elektronik ortam üzerinden de başvuru yapılabilir. 65 yaş üstü ücretsiz kart başvurusu için istenen belgeler: • Nüfus cüzdanı • Bir adet vesikalık fotoğraf

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çağrı Merkezlerinden Alo 183 Sosyal Destek Hattı aracılığı ile aile, kadın, çocuk, engelli, yaşlı, şehit yakınları ile gaziler ve gazi yakınlarına yönelik hizmetlere ilişkin çağrılar değerlendirilerek rehberlik ve danışmanlık hizmeti sunulmaktadır. 7 gün 24 saat çalışma esasına göre hizmet verilmektedir. Daha fazlası için: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının yaşlılar için bilgilendirme rehberini inceleyebilirsiniz: https://www.aile.gov.tr/media/45960/yaslilar-icin-bilgilendirme-rehberi-3.pdf

Demans (Bunama), Alzheimer ile çok karıştırılan bir yaşlılık hastalığıdır. Belirtilerinin büyük bir çoğunluğu benzer olsa da Alzheimer, bunamanın bir türüdür. Alzheimer kişinin sinir sistemi ile ilgili bir rahatsızlık iken bunama, beynin genelindeki hücrelerin zamanla zarar görmesinden kaynaklı, zihnin genelini kapsayan bir sağlık sorunudur. Bir başka deyişle bunama, zihnin yitirilmesidir. Alzheimer ise kişinin yavaş yavaş hafıza, düşünme ve dil becerilerinin gerilediği; genetik, gelişimsel ve çevresel faktörlerin etkisiyle gerçekleştiği düşünülen ve yıllar içerisinde beyin hücrelerinin yok olmasına neden olan nörolojik bir hastalıktır. Alzheimer’ın nedeni tam olarak bilinmemektedir. Erken dönemde unutkanlıkla başlayan hastalık, zamanla kişinin günlük aktivitelerini tek başlarına gerçekleştirmekte zorlandığı bir seviyeye gelebilir. Bu sebeple erkenden önlem alınması, yavaşlatıcı tedavilerin uygulanması gerekir.

Bel ağrısı her yaştan insanda sıklıkla görülmekle birlikte, yaşlılıkta da bel ağrısı en sık yakınılan şikâyetlerden birisidir. Bel ağrısının nedenlerinden bazıları, fıtıklaşmış disk, kireçlenme, kemik erimesi, aşırı kilodur. Bel ağrısı için yapılması gereken, egzersiz yapmak ve ağrının temel nedenini bulmaktır.

Kemik erimesi, kemiğin içeriğindeki mineral yoğunluğunun azalması sonucunda kemiklerin zayıflaması ve kırılgan hale gelmesidir. Genellikle 45 yaşından sonra başlayan kemik erimesinin ilk belirtisi sırt ağrısıdır. Sırt ağrısının temel nedeni, sırt omurlarında zayıflayan kemiklerde meydana gelen küçük kırıklardır. Kırıkların sayısının artması ile birlikte yaşlının; - Omurgası öne doğru eğilir, - Sırtında kamburluk oluşur, - Boy kısalır. Yaşın ilerlemesi, menopoz, kalsiyum ve D vitamini eksikliği, kronik hastalıklar, kalıtım, hareketsiz yaşam gibi faktörler de rahatsızlığın ortaya çıkmasının nedenlerindendir. Kemik erimesi için günlük hayatta yürüyen merdiven yerine merdiveni inip çıkmak, kısa mesafelere yürüyerek gitmek, kısa süreli toplu taşıma kullanımında ayakta yolculuk etmek gibi fiziksel aktiviteyi artıracak yollar tercih edilmelidir. Buna ek olarak uzmanlar tarafından bazı egzersizler önerilmektedir

Yaşlılar, uzmanlara danışarak ve egzersiz sırasında dikkat etmeleri gerekenler konusunda bilgilenerek egzersiz yapabilirler. Egzersiz yapmadan dikkat edilmesi gereken bazı şeyler: • Orta yaşın üzerindeki kişiler yoğun tempolu bir egzersiz programına başlamadan önce mutlaka doktor kontrolünden geçmelidirler. • Fiziksel kapasitesinin durumu ne olursa olsun, ileri yaş grubunun büyük çoğunluğu fiziksel aktivite düzeylerini orta düzeye çıkarmakta sorun yaşamazlar. • Fakat kalp hastalığı, hipertansiyon, şeker hastalığı gibi herhangi bir kronik hastalığı olanlar ya da sigara kullananlar egzersize başlamadan önce mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir. Bunun dışında genel güvenlik önlemleri: •Uzun süredir hareketsiz bir yaşam sürüyorsanız, kendinizi zayıf ve güçsüz hissediyorsanız egzersiz yapmaya yavaş yavaş başlamalısınız. Egzersizin süresini ve yoğunluğunu kademeli olarak arttırmalısınız. •Egzersiz sırasında sizin aşırı terlemenize neden olmayacak, hareketinize kısıtlamayacak mevsime uygun, rahat giysiler ve ayak tabanınızı destekleyecek ortopedik tabanlı ayakkabılar giymelisiniz. •Egzersiz yaparken nefesinizi tutmamalısınız, rahat ve düzenli nefes almaya devam etmelisiniz. •Fiziksel aktivite vücudun su ihtiyacını artırır. Özellikle sıcak havalarda, vücudun susuz kalmamasına özen göstermelisiniz. Bu nedenle fiziksel aktivitenizi arttırmaya karar verdiğiniz andan itibaren susamadan su içmeye de başlamalısınız. Bunlarrın dışında, egzersiz sırasında, • Göğüs ağrısı hissederseniz • Çarpıntı ya da kalp atışlarınızda düzensizlik meydana gelirse • Nefes darlığı yaşarsanız • Baş dönmesi, göz kararması olursa • Bulantı ve kusma olursa • Belirgin ve kontrolünüz dışında kilo kaybederseniz egzersiz yapmayı bırakıp doktorunuza başvurmalısınız.

Unutkanlık, yaş ilerledikçe toplumda karşılaşılan bir durumdur. Unutkanlığın önüne geçmek için bulmaca çözmek ve zihin egzersizleri yapmak etkilidir. Ayrıca fiziksel egzersiz ve beslenme de beyin sağlığı için önemlidir.

Tuz tüketimini günde 5 gramın altına indirmek • Kilo kontrolünü sağlamak • Sebze ve meyve tüketimini artırmak • Doymuş ve trans yağları içeren gıdalardan uzak durmak • Sigaradan ve alkolden uzak durmak • Fiziksel olarak aktif olmak ve bunu alışkanlık haline getirmek • Stresi azaltmak • Tansiyonunu düzenli ölçtürmek • Eğer hastalık gelişmiş ise ilaçları düzenli kullanmak en önemlisi ise düzenli egzersiz yapmaktır

https://konusankitaplik.mkutup.gov.tr/ https://www.trtdinle.com/genre/sesli-kitap https://www.seslikitaparsivi.com/

Aşağıdaki linkten istediğiniz fizyoterapi hareket videolarına erişebilirsiniz: https://www.youtube.com/@suareproject/videos

Aşağıdaki linkten indirebilirsiniz: https://www.suareproject.com/sayfa/proje-kitabi

Yaşlılara sağlıklı beslenme önerileri: 1. Farklı besin gruplarından oluşan bir diyet tercih edilmelidir. Bu, vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besin ögelerini almasını sağlar. 2. Günde en az üç öğün düzenli beslenilmelidir. Ana öğünlerin atlanmaması önemlidir. 3. İdeal vücut ağırlığı ve kas gücü korunmalıdır. Yeterli ve kaliteli protein alımı kas kütlesini koruyabilir. 4. Besinler hijyenik bir şekilde hazırlanmalı ve saklanmalıdır. 5. Sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır. Çünkü vitamin ve mineral bakımından zengindirler. 6. Tam tahıllı ekmek ve tahıllar tercih edilmelidir çünkü sağlıklı karbonhidrat ve posa içerirler. 7. Doymuş yağ tüketimi azaltılmalıdır ve sağlıklı yağlar tercih edilmelidir.8.    Yeterli miktarda su içilmelidir. 9. Posa içeriği yüksek besinler tüketilmelidir. 10.  Kalsiyum ve D vitamini kemik sağlığı için birlikte çalışan bir ikilidir. Yaşlılık döneminde kemikler güç kaybeder ve kırılma kolaylaşır. Bu nedenle kalsiyum ve D vitamini eksikliğinden korunmak gerekmektedir. Kalsiyum ihtiyacı süt ve süt ürünleri gibi gıdaların günlük tüketimleri ile giderilebilmektedir fakat D vitaminin yalnızca %10’u gıdalardan sağlanabilir. D vitamini ihtiyacının giderilebilmesi için her gün gün ışığında en az yarım saat eller ve yüz açık kalacak şekilde bulunmak gerekmektedir. 11.  B12ve folik asit eksikliği beslenme ve emilim bozuklukları kaynaklı olarak yaşlılarda gençlerden daha sık görülür ve eksikliklerinde kansızlık, zihinsel fonksiyonlarda bozukluk görülebilir. Bu nedenle diyetteki miktarları artırılmalıdır. Ancak yine de emilimdeki bozukluklardan kaynaklı olarak takviye etmek gerekebilir. 12.   Yaşlılarda besin takviyesi ihtiyacı duyulabilir ancak çoklu ilaç kullanımı nedeniyle bu konuda mutlaka hekim görüşü alınmalıdır 13. Tuz ve sodyum tüketimi azaltılmalıdır. 14. Basit şekerlerin tüketimi azaltılmalıdır. 15. Alkol ve sigara tüketimi mümkünse tamamen kesilmelidir.

+ Sabah Kahvaltısı 1 su bardağı süt 1 porsiyon beyaz peynir 1 tatlı kaşığı bal 3-4 adet zeytin Söğüş sebze 1 ince dilim tam tahıllı ekmek + Öğle Yemeği 1 porsiyon etli türlü (kış) 1 dilim börek 1 su bardağı ayran Çoban salata 1 ince dilim tam tahıllı ekmek + Akşam Yemeği 1 kase domates çorba 1 porsiyon İzmir köfte 1 porsiyon soslu makarna Mevsim salata 1 ince dilim tam tahıllı ekmek Ara Öğün (kuşluk) 1 orta boy portakal Ara Öğün (ikindi) 1 orta boy portakal Ara Öğün (gece) ½ kase yoğurt - 1 orta boy elma